Presentatie met toelichting Informatieavond Grondwater juli 2019

Tijdens de informatieavond op 9 juli 2019 zijn de concept conclusies gepresenteerd van het eerste onderzoek dat in 2018 is gestart. De presentatie en de toelichting kunt u teruglezen.

 

Vragen en antwoorden tijdens de informatieavond

Tijdens de informatieavond werden vragen gesteld. Deze vragen en antwoorden zijn als volgt:
 

Wat is een ontwateringskaart?

Afbeelding 1

De ontwateringskaart laat zien wat de afstand is tussen het maaiveld (waar je op loopt) en het grondwater. Hoe roder de kaart hoe dieper het grondwater zit ten opzichte van het maaiveld. De blauwe stukken op de straat geven aan waar het grondwater kort onder maaiveld staat. De natste plekken van Eemnes-Centrum zitten vooral rond de Molenweg en het gebied rondom het plantsoen.

 

Hoe lees ik de grafiek van het Grondwaterpeil?

Afbeelding 2

  • Hoogst gemeten = hoogst gemeten grondwaterpeil op de locaties van de peilbuis (PB)

  • RHG = Representatief Hoogste Grondwaterstand. Statistisch bepaald door het 10e percentiel te bepalen. 10% van de metingen bevindt zich op een niveau hoger dan de weergegeven grondwaterstanden. Dat is circa 35 dagen per jaar.

  • Ontwatering bij RHG = Het verschil tussen maaiveld en de grondwaterstand, of ook wel de maatgevende grondwaterstand.

  • Ontwatering bij hoogst gemeten = Het verschil tussen maaiveld en de grondwaterstand, of ook wel de maatgevende grondwaterstand.

 

Wat is de locatie van de verschillende peilbuizen?

Op de foto ziet u de locaties van de peilbuizen.

Afbeelding 3

PB01 staat op de Molenweg, PB03 t/m PB07 op de Driest

PB09 staat op de Braadkamp.

PB10 staat op de Maalderij

Afbeelding 4

 

Pb 11 t/m 13 op de Jonkheer C. Roellaan.

Afbeelding 5
 

Wat laten de meetresultaten van de Driest zien?

Uitgangspunt bij het onderzoek was dat alle ontwaterende middelen (zoals drainage) verwijderd zijn of verminderd functioneren. Bij de metingen blijkt echter dat van beide zijden stroming van grondwater richting de Driest plaatsvindt. Dit is opmerkelijk omdat dit deels tegen de verwachte stroomrichting is. Dat betekent dat er toch grondwater wordt afgevoerd. Dat biedt kansen om de ontwatering te optimaliseren door gebruik te maken van de bestaande drainage.

De rode lijn laat zien wat er gebeurd als het regent. De grondwaterstanden stijgen op dat moment harder op particulier terrein dan in de Driest. Ook dat houdt in dat er grondwater wordt afgevoerd vanuit de weg. Door te onderzoeken of het drainagepeil lager kan worden ingesteld kan de positieve uitstraling naar particulier terrein mogelijk vergroot worden.

Afbeelding 6

 

Waarom wordt grondwater simulatie model gebruikt?

Met een computermodel kan gekeken worden wat de effecten zijn bij verschillende omstandigheden. We noemen dat het zoeken naar verklarende oorzaken van hoge of lage grondwaterstanden. Dit zijn bijvoorbeeld verdamping, regenval, drainage, bemalingen etc.
 

Hoe lees ik de resultaten van het model?

De grafiek laat het grondwaterniveau zien dat berekend is en dat gemeten is in de periode 2014 tot en met 2019. . In Eemnes Centrum blijkt dat de grondwaterstanden goed verklaard kunnen worden door neerslag en verdamping. Kwel speelt in Eemnes Centrum geen verklarende rol, evenals drainage dit niet doet. Een kwel ontstaat door opstuwing van grondwater door bijvoorbeeld omliggende rivieren. Hier hebben we in Eemnes centrum, ondanks het Eemmeer nauwelijks last van door en gelijkmatig peil het hele jaar door. Ook de drainagestelsel, mits ze goed werken nivelleren de grondwaterstand tot maximaal bovenkant drainbuis. Uit de analyse van de metingen blijkt dat deze twee factoren (kwel en drainage) niet het gedrag van de grondwaterstand substantieel beïnvloeden. Dat is opmerkelijk gezien de hoeveelheid drainage die oorspronkelijk in de wijk aanwezig was. Hierdoor werd een grotere beïnvloeding van de grondwaterstand verwacht.

Afbeelding 7

De grijze en zwarte puntjes zijn gemeten grondwaterstanden.
De blauwe lijn is de simulatie van de grondwaterstand.

 

Wat is de conclusie? 

De gemeten grondwaterstanden zijn getoetst aan de normen van gemeentelijk beleid. Uit het onderzoek is gebleken dat er geen sprake is van een structureel te hoge grondwaterstand met gevolgen voor het gebruik in de functie waarin het bestemd is. Dus een woning kan in gewoond worden zonder belemmering van de gemeten grondwaterstanden.

Kruipruimtes zijn geen verblijfruimtes waardoor water in de kruipruimte mag voorkomen. Kelders daarentegen dienen als verblijfruimte wel waterdicht te zijn.

De hoge grondwaterstanden op twee manieren verklaard kunnen worden:

  • Hoge grondwaterstanden als gevolg van het ontbreken van goed functionerende ontwateringsmiddelen zoals drainage of oppervlaktewater

  • Stagnerend regenwater dat niet verder dan slecht waterdoorlatende lagen de bodem in kan zakken.

Uit de metingen blijkt geen aanleiding om substantiële grondwaterstandsverhoging ten gevolge van rioolvervanging als oorzaak van acute grondwateroverlast te verwachten. Natuurlijk kan een oud en lek riool grondwater hebben afgevoerd, maar dit is geen oorzaak van extreme stijgingen.

 

Hoe groot is het probleem van grondwateroverlast?

In het gehele onderzoeksgebied komen identieke klachten naar voren. Hieruit blijkt dat Eemnes Centrum als geheel grofweg in een zelfde situatie zit.
Inhoudelijk:

Het kan per situatie / locatie verschillen hoe groot het probleem is. Ter plaatse van de Maalderij is een hoge grondwaterstand gemeten die gevolgen kán hebben voor de stabiliteit van de wegconstructie. Dat kan een probleem opleveren

 

Hoe kan ik het oplossen? (reden voor deze vraag is echt wat bewoners zelf kunnen doen)

Op dit moment werkt de gemeente aan informatie over welke oplossingen er beschikbaar zijn voor de verschillende situaties. Zodra dit inzichtelijk is wordt dit op de website gezet. In de presentatie zijn verschillende oplossingen gedeeld die kansrijk zijn.

 

Wat zal de gemeente doen?

De gemeente zal in de komende maanden de locatie van de drainageputten verder onderzoeken, en zal zorgen dat het drainage systeem weer gaat werken. Daarnaast blijft de gemeente meten om de effecten van maatregelen te monitoren.

 

Wie is verantwoordelijk voor terugvinden van de putten op eigen terrein?

Deze zijn in eigendom van de perceeleigenaar. Dus of de woningcorporatie of u zelf bent eigenaar voor onderhoud van voorzieningen op eigen terrein.

 

In de afgelopen 40 jaar heb ik nooit iemand in mijn tuin gehad voor onderhoud aan de drainage die er zou liggen. Wie is verantwoordelijk voor onderhoud de drainage putten op eigen terrein?

Deze zijn in eigendom van de perceeleigenaar. Dus of de woningcorporatie of u zelf bent eigenaar voor onderhoud van voorzieningen op eigen terrein.

 

Ik heb een paar gaten geboord door de dikke laag heen. Mijn tuin blijft onderlopen want het water kan niet weg. Waarom is dat? Hoe kan ik zorgen dat het water wel wegloopt?

De grondwaterstand onder de dikke laag, in dit geval de kleilaag en/of oerlaag in de bodem van het centrumgebied van Eemnes, kan nog steeds hoger zijn dan gewenst. Daardoor lijkt het effect minimaal. In de ondiepe ondergrond is geen opwaartse grondwaterstroming gevonden. Bij neerslagsituaties zal hemelwater dan alsnog sneller naar diepere lagen infiltreren in plaats van zijwaartse afstroming naar drainerende middelen.

Door de verscheidenheid van grondlagen, ook op verschillende diepten is advies t.a.v. wel/niet boren van verticale infiltratie moeilijk te geven. U kunt zelf in uw tuin met een palenboor een gat boren. Indien in de ondiepe ondergrond alleen zandlagen (met zandkorrels) aanwezig zijn is het minder waarschijnlijk dat er een storende laag aanwezig is. Bemerkt u dat er een harde kleiige laag met een afwijkende kleur aanwezig isdan zal water daarop blijven staan. Door die laag kunt u heen boren om water weg te laten lopen. Is het onvoldoende om met boringen dit op te lossen dan kunt u drainage aanleggen om het water alsnog af te voeren.

 

Wat gaat er gebeuren de komende maanden?

  • Gemeente zal De Alliantie informeren over het onderzoek en de maatregelen die zij in de woningen kunnen treffen.

  • Gemeente zet onderzoek naar drainage voort. Het theoretisch grondwateronderzoek wordt afgerond, de monitoring blijft nog een seizoen.